วันอังคารที่ 28 ตุลาคม พ.ศ. 2557

เกร็ดประวัติพระยาศรีสุนทรโวหาร (น้อย อาจารยางกูร) ๓





ขอขอบคุณภาพจากhttp://board.postjung.com/691709.html

๕. ชีวิตการเป็นครู

พระยาศรีสุนทรโวหาร (น้อย อาจารยางกูร) เริ่มชีวิตการเป็นครูตั้งแต่เป็นพระภิกษุ มีบรรดาเศรษฐี คหบดี ลูกค้าวาณิช ที่นับถือพระพุทธศาสนาทั้งหลาย พากันนำบุตรหลานมาฝากให้เป็นสานุศิษย์ในการเล่าเรียนหนังสือขอม หนังสือไทย มากมาย

ที่สำคัญเป็นพระอาจารย์ถวายอักษรสมเด็จพระบรมโอรสาธิราช ๒ พระองค์ และพระราชโอรส พระราชธิดา ในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวอีกหลายพระองค์
ซึ่งก่อนหน้าปี พ.ศ. ๒๔๒๖ เป็นอาจารย์สอนพระบรมวงศานุวงศ์ คือพระเจ้าน้องยาเธอ พระเจ้าน้องนางเธอที่ยังทรงพระเยาว์ หม่อมเจ้า หม่อมราชวงศ์ และบุตรหลานข้าราชการทั่วไป

จนถึงปี พ.ศ. ๒๔๒๖ โปรดเกล้าฯ ให้พระยาศรีสุนทรโวหาร (น้อย อาจารยางกูร) เลิกจากการสอนหนังสือไทยที่โรงเรียนหลวงมาเป็นพระอาจารย์ถวายอักษร เจ้าฟ้ามหาวชิรุณหิศ เจ้าฟ้าวชิราวุธ และพระราชโอรส พระราชธิดาอีกหลายพระองค์


เมื่อเจ้าฟ้ามหาวชิรุณหิศ มีพระชนมายุครบ ๕ พรรษา พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ได้พระราชทานสมุดบันทึกให้เป็นของขวัญวันประสูติ (ทรงประสูติเมื่อวันที่ ๒๗ มิถุนายน พ.ศ. ๒๔๒๑)
จากนั้นมาพระองค์ ก็ทรงบันทึกเรื่องราวส่วนพระองค์ในสมุดบันทึกนี้ การบันทึกในช่วงแรก ทำโดยทรงเล่าคำที่จะบันทึกถวายพระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโสมาวดี ศรีรัตนราชธิดา
ซึ่งทรงเรียกว่าป้าโสมเป็นผู้จดบันทึกตาม “คำบอกเล่า” ของพระองค์

กระทั่งทรงเจริญพระชนมายุได้ ๘ พรรษา จึงทรงบันทึกด้วยพระองค์เองนับแต่วันนั้นเป็นต้นมา

ตัวอย่างเช่น
วันอังคาร วันที่ ๑๑ มีนาคม พ.ศ. ๒๔๒๖เราตื่นนอนเช้า กินข้าวแล้วไปเรียนหนังสือ วันนี้พระยาศรีสุนทรมา เราได้ให้ดุมมุกมีอักษรพระนามแกสำรับหนึ่ง ห้าโมงนานกลับมาตำหนัก บ่ายไปบน...




กระดุมที่สมเด็จพระบรมโอรสาธิราช เจ้าฟ้ามหาวชริรุณหิศ สยามมกุฎราชกุมารพระราชทานให้พระยาศรีสุนทรโวหาร (น้อย อาจารยางกูร)
ขอขอบคุณทายาทของพระยาศรีสุนทรโวหาร (น้อย อาจารยางกูร) คุณอรรถดา คอมันตร์


สมเด็จพระบรมโอรสาธิราช เจ้าฟ้ามหาวชริรุณหิศ สยามมกุฎราชกุมารพระองค์แรก ทรงเรียกขานพระยาศรีสุนทรโวหาร(น้อย อาจารยางกูร) ว่า ท่านอาจารย์ และบางครั้งเรียกว่าอาจารย์เรา


วันเสาร์ วันที่ ๑๒ ธันวาคม พ.ศ. ๒๔๒๘

เราตื่นนอนเช้าก่อนโมง กลับลงมากินข้าวที่เรือน สามโมงนานแต่งตัวไปบน ใส่เสื้อเยียรบับ ถึงบนแม่แสบอกว่าทูลหม่อมบนจะทรงเครื่องจักรี เราได้ให้ไปตามป้าโสมมาแต่งตัวใหม่
ห้าโมงทูลหม่อมเสด็จทรงพระราชยาน เราตามเสด็จไปบนพระราชยานด้วย ถึงวังเสด็จตา
พอได้เวลาพระฤกษ์สรงแล้วพระยาศรีสุนทรอาจารย์เราอ่านประกาศ.....



สมเด็จเจ้าฟ้ามหาวชิราวุธ สยามมกุฎราชกุมารพระองค์ที่สอง
ขอขอบคุณภาพจากhttp://board.postjung.com/691709.html

ขณะเมื่อพระยาศรีสุนทรโวหาร(น้อย อาจารยาสงกูร) ป่วยอยู่นั้น สมเด็จพระบรมโอรสาธิราช เจ้าฟ้าวชิรุณหิศ สยามมกุฎราชกุมารทรงผนวชเป็นสามเณรอยู่ ณ วัดบวรนิเวศน์วิหาร ได้มาทรงรับบิณฑบาต ถึงบ้านท่าน ๒ ครั้ง และโปรดเกล้าฯ รับสั่งว่าจะทรงเป็นธุระเป็นเจ้าภาพจัดการปลงศพเอง หลังจากทรงลาผนวชแล้ว ต่อมาอีก ๓ ปี พระองค์ก็เสด็จสวรรคต เมื่อวันที่ ๔ มกราคม พ.ศ. ๒๔๓๗ ด้วยพระชันษาเพียง ๑๖ ปี ๖ เดือน ๗ วัน การพระราชทานเพลิงศพพระยาศรีสุนทรโวหาร (น้อย  อาจารยางกูร) จึงค้างมาหลายปี

ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น