งานแห่หลวงพ่อพุทธโสธร ๓

การแห่หลวงพ่อทางน้ำ

ลักษณะของเรือกระแซงที่ใช้สำหรับแห่หลวงพ่อทางน้ำคล้ายคลึงภาพนี้ เพียงแต่เรือลำโตกว่าและประดับเรือสวยงามกว่า


ในครั้งโบราณจะอัญเชิญหลวงพ่อประดิษฐานในเรือกระแชงขนาดใหญ่ ประดับประดาด้วยธงทิวสีสันสวยงาม มีเครื่องดนตรีประโคม มีเรือนำขบวนของกรมเจ้าท่า และเรือติดตามเป็นริ้วขบวน เรือจะหยุดจอดให้ประชาชนตามริมฝั่งแม่น้ำได้นมัสการหลวงพ่อโสธรได้ตามท่าน้ำวัด ต่าง ๆ, ท่าเรือ, ตลาดและตามชุมชนต่างๆ เป็นระยะ บ้านเรือนที่อยู่ริมน้ำ จะทำความสะอาด ท่าน้ำของตนเอง และจัดโต๊ะบูชารวมทั้ง เครื่องเซ่นไหว้ ผลไม้ไว้หน้าบ้านของตนเช่นเดียวกัน

“การแห่หลวงพ่อโสธรทางน้ำ” นี้ทำให้เกิดประเพณีต้อนรับหลวงพ่อตามชุมชนต่างๆ โดยเฉพาะที่อำเภอบ้านโพธิ์ ชุมชนแรกคือ “ชุมชนวัดบางกรูด”

คณะกรรมการของชุมชนจะจัดเตรียมปะรำพิธีไว้ที่บริเวณท่าน้ำของวัดบางกรูด ก่อนวันงาน ๑ วัน โดยช่วงกลางคืนจะมีมหรสพ เช่น ลิเก เป็นต้น แสดงให้ประชาชนได้ชม และวันรุ่งขี้น ๑๔ ค่ำ คณะลิเกจะแสดงอีกครึ่งวันซึ่งเป็นการแสดงถวายการต้อนรับหลวงพ่อโสธร โดยประชาชนตำบลใกล้เคียง จะมาร่วมทำบุญและนมัสการหลวงพ่อ เวลาประมาณ ๘.๐๐ .นาฬิกา ขบวนแห่หลวงพ่อ ซึ่งปัจจุบันจะอัญเชิญหลวงพ่อโสธรประดิษฐานบน “เรือเหล็กลำใหญ่” แทนเรือกระแชง โดยมีเรือยนต์ลากจูง อีกทั้งมีเรือประโคมเครื่องดนตรีแยกอีกลำต่างหาก เรือริ้วขบวนติดตามเรือหลวงพ่อโสธร จะมาจากหน่วยงานและอำเภอต่าง ๆ ในจังหวัดฉะเชิงเทรา เรือประกอบขบวนแห่ทุกลำ จะตกแต่งธงทิวและประดับด้วยดอกไม้อย่างสวยสดงดงาม

เมื่อเรือขบวนแห่หลวงพ่อโสธรมาถึงท่าน้ำ จะมีการจุดพลุและประทัดเป็นการต้อนรับหลวงพ่อ เรือจะจอดตามท่าน้ำชุมชนต่าง ๆ ประมาณ ๒ ชั่วโมง เพื่อให้ประชาชนที่มารอคอยตามท่าน้ำได้ทยอยลงเรือที่ประดิษฐานองค์พระพุทธรูป ได้สักการะบูชาและกราบนมัสการบูชารวมทั้งทำการปิดทององค์พระพุทธรูปหลวงพ่อโสธรด้วย ส่วนคณะลิเกก็มารำถวายหลวงพ่อที่ริมท่าน้ำเพื่อเป็นการแสดงถึงการสักการะบูชาแด่หลวงพ่อโสธร ซึ่งเป็นพุทธรูปประจำจังหวัดฉะเชิงเทรา เมื่อเรือประดิษฐานหลวงพ่อโสธรออกจากท่าน้ำไปแล้วคณะลิเกจึงเริ่มการแสดงให้ประชาชนได้ชม ทั้งนี้คณะกรรมการจัดงานต้อนรับหลวงพ่อโสธรจะมีการจัดเตรียมอาหารเช้าไว้ต้อนรับคณะเจ้าหน้าในเรือขบวนแห่ทุกลำ รวมทั้งถือเป็นโรงทานสำหรับประชาชนที่มาร่วมงานบุญนี้ด้วย

ชุมชนที่เรือหลวงพ่อหยุดจอดที่ท่าน้ำถัดไปคือ ท่าน้ำวัดผาณิตารามและตลาดโรงสีล่าง ที่ตลาดโรงสีล่างนี้เดิมเป็นชุมชนใหญ่ในอดีตของลุ่มแม่น้ำบางปะกง มีกิจการโรงสีและตลาดใหญ่ซึ่งปัจจุบันล้มเลิกกิจการไปหมดแล้ว ผู้คนส่วนใหญ่โยกย้ายถิ่นฐานออกไปแต่กำนันในชุมชนยังคงยึดมั่นและตั้งใจทำหน้าที่ในการสืบสานประเพณีดั้งเดิมต่อไป เพื่อเป็นตัวอย่างให้แก่อนุชนคนรุ่นหลังของชุมชนได้เห็นเป็นแบบอย่าง โดยจัดให้มีโรงทานอาหารในช่วงกลางวันและมีการทำบุญถวายภัตตาหารเพลแด่พระสงฆ์ มีการแสดงมหรสพลิเก ๑ คืน และกลางวันอีกครึ่งวันเช่นกัน นอกจากนี้ยังมีการแสดงหุ่นกระบอกต้อนรับหลวงพ่อโสธร ซึ่งถือว่าเป็นการต้อนรับที่พิเศษกว่าชุมชนอื่น แม้สังคมของตลาดโรงสีล่างจะเปลี่ยนแปลงไปอย่างน่าใจหาย หากแต่ความศรัทธาและความเคารพนับถือที่มีต่อองค์หลวงพ่อโสธรยังคงมั่นคงไม่จางเลือนไปจากชาวตลาดโรงสีล่าง